Op de werkvloer met… Mark ter Horst

Op de werkvloer met: Mark ter Horst

In de reeks ‘op de werkvloer’ zetten we onze CPC docenten in het licht en laten we hen vertellen wie ze zijn, wat ze doen, waarom ze doen wat ze doen en hoe ze dat doen.

Mark ondersteunt en coacht leraren en directies bij hun pedagogische opdracht. Hij brengt daar expertise mee door zijn conceptuele aanpak en zijn kindgerichte visie. Mark is adviseur en begeleider van ontwikkel- en verandertrajecten. Daarbij gebruikt hij de kennis en vaardigheden op het gebied van de ontwikkelingspsychologie en gaat hij praktisch aan de slag met de mens achter de professional. Mark is daarnaast adviseur en spreker voor scholen en besturen die het onderwijs anders willen inrichten. Op dit moment rondt hij een interim opdracht op een basisschool af en binnenkort start hij het traject 'Pedagogisch leiderschap' met Simone Mark.

Het nieuwe CPC traject ‘Pedagogisch leiderschap’ gaat over de leider die zich beweegt aan de grenzen van de mogelijkheden van zijn leraren, zoals leraren zich aan de grenzen van de mogelijkheden van hun leerlingen begeven. Een leider heeft een andere verantwoordelijkheid dan leraren, maar dezelfde opdracht: ervoor zorgen dat íedere leerling zich gezien, gekend, gehoord en begrepen voelt én zich binnen zijn mogelijkheden optimaal ontwikkelt. Het vraagt bewustwording om de gelaagdheid van complexe organisaties en menselijk gedrag te doorgronden. Zowel het gedrag van professionals, als van de leerlingen en hun ouders.

Wij weten dat elke leider dit in zijn hart nastreeft. En we weten ook dat niet elke leider dat even makkelijk vindt. Het ene jaar loopt het als vanzelf en het ander jaar minder. Of bij dat ene (sub)team wel en bij die andere minder. CPC biedt het leiderschapstraject ‘Pedagogisch Leiderschap’ aan om deelnemers inzichten en handvatten te bieden, zodat zij hun pedagogische opdracht kunnen realiseren.

Voor Mark is het traject belangrijk omdat hij vanuit een persoonlijk verlangen gelooft in een liefdevolle inclusieve samenleving. Dat gaat volgens hem niet zonder leiderschap dat daarbij aansluit. Het vermogen en de vaardigheden van een leider spelen een rol in inclusie. Als we bewuste leiders hebben kan er wat veranderen. “We hebben recht op het zoeken naar hoe het wel kan.”
Hoe het wel kan, vertaalt zich in zijn missie: dat kinderen zich gezien, gehoord en verbonden voelen. Daarvoor zijn leraren, leiders en opvoeders nodig die in contact zijn met zichzelf. “Alleen zo kunnen we echt in relatie zijn met kinderen. Vanuit die afstemming en aansluiting kunnen we ze de autonomie verlenen om zichzelf veilig te ontwikkelen.”

Mark draagt hiermee dezelfde misse als CPC uit: werken aan een inclusieve samenleving, dat niemand buitengesloten wordt! “Dat een kind zich iedere keer weer weet te ontwikkelen aan de grenzen van zijn of haar mogelijkheden. Dat leven iets is van ieder moment en dat het altijd in beweging is. Zoals een relatie ook in beweging is en daar het leren zich bevindt.”
Mark houdt er zelf van om iedere keer nieuwe perspectieven te zien, nieuwe dingen te leren. Hij is geïnspireerd door Nelson Mandela die, terwijl hij buitengesloten was en geen recht van spreken had, toch koos de ander aan tafel uit te nodigen om hem te begrijpen. Hij koos ervoor vanuit het grote belang de ander te zien.

Dat is wat Mark voorleeft. Hij is zich ervan bewust dat hij zichzelf meeneemt in iedere ontmoeting en kent zijn valkuilen als leider inmiddels. “In elk contact zie ik iets van mijzelf en kan ik kijken naar hoe ik reageer in contact.”

In het leiderschapstraject begeleidt Mark, samen met Simone – oprichter van CPC – pedagogisch leiders naar het antwoord op de vraag 'wanneer ben jij de leraar die je wilt zijn?’ “Een bewuste leider kan het verschil maken.” De leider heeft de opdracht om de vrijheid te geven waarvoor verantwoordelijkheid te nemen is en een relatie aan te gaan om autonomie te verlenen. Daarvoor zal je als leider trouw moeten zijn aan jezelf en aan de mensen waarmee je verbonden bent. Mark kenmerkt zich door zijn conceptuele communicatie en dat gebruikt hij in het traject.

Het traject leert je:

• je persoonlijke drijfveren in te zetten om vanuit de gezamenlijke bedoeling de pedagogische opdracht vorm te geven;
• te herkennen hoe je eigen biografie en die van de organisatie van invloed zijn op de (uitvoering van de) pedagogische opdracht;
• om vanuit je kennis van hechting in organisaties een veilige basis te creëren voor alle betrokken, zodat iedereen zich kan ontwikkelen en niemand wordt buitengesloten;
• jouw persoonlijke leiderschapskwaliteiten te integreren;
• te werken met de pedagogische ‘wetten’ in de schoolse context, zodat je optimaal ruimte biedt aan de psychologische basisbehoeften;
• je kennis over de ontwikkelfasen van individuele mensen en groepen gericht in te zetten voor de analyse van processen en daarbij gepaste interventies in te zetten;
• je vaardigheden in te zetten om ontwikkelingsgericht te begeleiden, waarbij je de diversiteit in het team weet te benutten;
• systemisch te kijken en interveniëren;
• om een aantal basisconcepten uit de Transactionele Analyse in te zetten.

Na het traject is het zichtbaar voor de anderen om de leider heen dat zijn innerlijk kompas congruent is aan het kompas van school. De leider kan in het belang van de bedoeling koers houden.

“Het mooie aan dit traject en werken bij CPC is,” zegt Mark, “dat het altijd gaat over zoveel meer dan gedrag en resultaat. Als leider heb je te maken met het nemen van verantwoordelijkheid, je hebt een pedagogische opdracht en dat werkt het beste wanneer je zelf bewust bent van je potentieel, je patronen en je script. Het gaat over dat wat onder de ijsberg zit. Dat gaat over de grenzen van jouw mogelijkheden, vooral wanneer het even niet gaat zoals je wenst. Ik heb het antwoord niet maar onderzoek het met de ander. Ik zie de ander en kijk voorbij het gedrag, zoals bij CPC gewoon is, net als bewust aanwezig zijn met altijd oog voor de relatie, competentie en autonomie. Dat zit in alles verweven.”

Wil je meer weten over het Pedagogisch Leiderschapstraject? Klik dan hier.